Al een tijd lang hing het als een soort wolk boven mijn hoofd. De wetenschap dat ik met de kinderen ‘moest’ bespreken dat dat wat bij ons gebeurde huiselijk geweld en/of psychisch geweld heet. Moet dat? Nee dat moet niet. Ik geloof er sterk in dat het helpt, dingen een naam geven. Gevoelens, gebeurtenissen, emoties. Want als het een naam heeft kun je er taal aan geven, woorden. Is het tastbaar, grijpbaar en misschien zelfs uit te leggen aan een ander.
Tegelijkertijd was daar een doorlopende aarzeling. Want wanneer is het het goede moment? Hoe bespreek ik dit? Hoe breng ik dit -een soort van- neutraal maar wel eerlijk, zonder dat mijn emoties alles kleuren. Hoe houd ik ruimte voor hun emoties? Ben ik bereid alle vragen te beantwoorden die er mogelijk komen (antwoord daarop is ‘nee’). Bovenal ook; hoe schat ik in of zij toe zijn aan deze termen? Te vroeg benoemen kan schadelijk zijn. En er is kans dat de één er wel al aan toe is en de ander nog niet, geeft dat ruis tussen hen? Ruis die er toch al zo nadrukkelijk is omdat zij het contact verschillend beleven. Ik kwam er niet uit.
Tot het moment opeens daar was, in de auto in het schemerdonker. Een beproefd moment want oogcontact is niet mogelijk, weglopen ook niet. De oudste begon een gesprek van de hak op de tak totdat we aankwamen bij hoe het was, voor de loskoppeling, voor de definitieve verhuizing. Het schreeuwen, de angst, het eten verstoppen op haar kamer zodat ze altijd wat had als de boosheid zo groot was dat ze niet uit haar kamer durfde. Voordat ik het bewust besefte vroeg ik het; ‘je weet dat dit een naam heeft toch? Wat er gebeurde?’ Heel nuchter en kalm zei ze ‘ja ik denk wel dat dit mishandeling is. Hij sloeg niet maar dat noem je dan toch psychisch geweld?’ Ik kon niet anders dan bevestigen, wilde ook niet anders. Ze vertelde dat ze ergens tot de conclusie was gekomen dat het kindermishandeling was.
Was ik dus te laat met vertellen? Of was haar eigen conclusie goed voor haar, omdat dat haar eigen moment was? Ik zal het nooit weten. Dit was het moment om het er over te hebben. We praatten wat door over de gevolgen, wat er gebeurd was en dat dat ons allemaal beschadigd heeft. Met diezelfde nuchterheid meldde ze ook nog even ‘Het is wel duidelijk voor buitenstaanders mam, als ik zeg dat mijn vader mij psychisch mishandeld heeft vallen ze meteen stil, dan zijn er verder geen vragen meer.’
Dus….